|
Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο. Σε περιόδους κρίσης ή παρακμής αναμασιούνται τα ίδια και τα ίδια πράγματα. Χρησιμοποιούνται οι ίδιες, περίπου, λέξεις. Στην ίδια, σχεδόν, φορά και διάταξη. Κανένας δεν προσθέτει κάτι καινούργιο στις λέξεις και τα νοήματα του πρώτου ομιλητή. Και στο τέλος χάνουν κάθε περιεχόμενο οι αρχικές λέξεις και κάθε νόημα η πρώτη πρόταση και σκέψη. Στο μεταξύ έχει σωρευτεί ένας τεράστιος όγκος λόγου από διάλογο και αντίλογο, από θέσεις και αντιπαραθέσεις, με μηδενική προτιθέμενη αξία.
Φοβάμαι πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα τέτοιο απογοητευτικό φαινόμενο. Και επικίνδυνο. Αντιμετωπίζουμε μια βαθιά οικονομική κρίση και διολισθαίνουμε πάνω σε μία σκληρή τροχιά παρακμής. Η ύπαρξη οικονομικής κρίσης δεν αμφισβητείται. Δε γνωρίζουμε επαρκώς τις διαστάσεις της, το βάθος της και τη διάρκειά της. Η καμπύλη της παρακμής είναι ορατή και στο μέσο πολίτη. Δεν έχουμε κατανοήσει, σε ικανοποιητικό βαθμό, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αυτής της πτώσης, ούτε την ταχύτητα και τις μοίρες που διανύουμε.
Πολύ γρήγορα και εξαιρετικά συνοπτικά. Ο πολίτης αυτής της χώρας φοβάται. Οι πολίτες όλων των χωρών, που εξαρτώνται από το όποιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο οποίο οι οικονομίες τους έχουν στενή αναφορά, φοβούνται. Για πρώτη, όμως, φορά φοβούνται και οι οικονομικές και πολιτικές ηγεσίες πολλών χωρών. Είχαν επαναπαυτεί σε θεωρίες περί Αγοράς, με ικανή αυτορρύθμιση και με κανόνες που κανένας δε γνώριζε το περιεχόμενό τους. Και που όλοι τους είχανε, δήθεν, συμφωνήσει ή αποδεχτεί.
Αν η οικονομική κρίση είναι υπαρκτή και δεν αμφισβητείται, ο διάλογος ή οι αντιπαραθέσεις που την αφορούν είναι φτωχές. Οι δράστες και οι δημιουργοί ή και πρωταίτιοι αυτής της οικονομικής κρίσης και των εγκλημάτων που έχουν διαπραχθεί δεν έχουν μιλήσει, μέχρι σήμερα, με όρους αλήθειας και ειλικρίνειας. Οι περίφημοι managers , που διοικούσαν στα τυφλά τεράστιους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, αφιππεύουν από τις θέσεις τους με τους παχυλούς μισθούς, καταβροχθίζουν τερατώδεις αποζημιώσεις και προσλαμβάνουν πανάκριβες δικηγορικές εταιρείες για την προστασία τους και την υπεράσπισή τους στις ενδεχόμενες εισαγγελικές έρευνες. Καμία, όμως, αλήθεια για το πώς έστησαν τη μεγάλη ¨ φούσκα ¨ που έστησαν στον τόπο τους και διένειμαν σε όλο τον κόσμο. Και φυσικά και στην Ελλάδα. Αρκετοί, από την άλλη, διανοούμενοι επιχείρησαν να πάρουν την εκδίκησή τους για το ¨ 1989 ¨ της κατάρρευσης των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού. Κι απέφυγαν, έτσι, τη διπλή αλήθεια. Το 1989 ηττήθηκε η κομμουνιστική προσέγγιση του σοσιαλισμού. Το 2008 ηττήθηκε ο καπιταλισμός του νεοφιλελευθερισμού. Η τελευταία ήττα δεν καταργεί την πρώτη. Ούτε η μία ήττα συμψηφίζεται ιστορικά με την άλλη.
Ξύλινος λόγος έχει αναπτυχθεί και στο διάλογο και στην αντιπαράθεση για τις μεθόδους θεραπείας και αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Οι κυβερνήσεις δε λέγουν την αλήθεια. Έχουν κατασκευάσει υπόγειες διαδρομές συνδιαλλαγής με τους τραπεζίτες και τους managers. Και κρύβουν και κρύβονται. Σώζουν και σώζονται οι μεγαλομέτοχοι των τραπεζών και δε διασώζεται ο ευεργετικός ρόλος των τραπεζών ως προς τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Ούτε, τέλος, διαφεύγει ή αποφεύγει την κατηγορία του ξύλινου λόγου ο διάχυτος λαϊκισμός , που βρήκε εύφορο έδαφος τον τελευταίο καιρό. Ούτε τα δάνεια να παγώσουν για ένας έτος επιτρέπεται να αξιώσουμε. Ούτε τη διαγραφή ή τα πάγωμα των χρεών προς το Δημόσιο. Η πλήρης κατάρρευση της οικονομίας θα είναι αναπόφευκτη και μόνο από την ευρύτερη υιοθέτηση τέτοιων αιτημάτων.
Ο ξύλινος λόγος των ημερών μας κινδυνεύει να ακυρώσει τη χρυσή ιστορική ευκαιρία ανάκτησης της πρότερης θέσης της πολιτικής και των πολιτικών. Η κρίση, οποιαδήποτε κρίση δίνει απεριόριστες δυνατότητες για πολιτική δράση και πρωτοβουλία. Οι πολιτικοί και η πολιτική δεν μπορούν να πετάξουν ή να εγκαταλείψουν αυτή την ιστορική πρόκληση.
|
