ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
1ο Παγκρήτιο Συνέδριο για την Ψυχική Υγεία
«Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση/Εξελίξεις & Προοπτικές στην Ψυχική Υγεία»
Εισήγηση
«Ηθικά και Νομικά Διλήμματα της ψυχιατρικής πράξης στην Ελλάδα σήμερα»
Αντώνης Ν. Βγόντζας
1. Σκοπός της ψυχιατρικής πράξης
- Διακήρυξη της Χαβάης/ΙΙ (παρ.1): «Σκοπός της ψυχιατρικής είναι να θεραπεύει την ψυχική αρρώστια και να προάγει την ψυχική υγεία. Ο ψυχίατρος όσο μπορεί καλύτερα και σύμφωνα με την παραδεγμένη επιστημονική γνώση και τις ηθικές αρχές, οφείλει να υπηρετεί το καλύτερο συμφέρον του ψυχικά άρρωστου, και επίσης ενδιαφέρεται για το κοινό καλό και μια δίκαιη κατανομή των δυνατοτήτων υγείας. Για να εκπληρώσει αυτούς τους σκοπούς χρειάζεται αδιάκοπη έρευνα και συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού υπηρεσιών υγείας, των ασθενών και του κοινού».
- Διακήρυξη της Μαδρίτης (παρ. 1): «Η ψυχιατρική είναι η ιατρική ειδικότητα που ασχολείται με την παροχή της καλύτερης θεραπείας στις ψυχικές διαταραχές με την αποκατάσταση ατόμων που πάσχουν από ψυχική νόσο και με την προαγωγή της ψυχικής υγείας».
- Τι είναι «ψυχική υγεία»: Σύμφωνα με τον ορισμό της ψυχικής υγείας, που δίνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, «Ψυχική υγεία είναι η κατάσταση της συναισθηματικής ευεξίας όπου το άτομο μπορεί να ζει και να εργάζεται με άνεση μέσα στην κοινότητα και να ικανοποιείται από τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και επιτεύγματα».
- Αντικείμενο του ιατρικού κλάδου της Ψυχιατρικής[1] είναι ο άνθρωπος, όχι πια επιμερισμένος σε όργανα ή συστήματα οργάνων αλλά ολόκληρος. Μία βιοψυχοκοινωνική ενότητα, αντιλαμβανόμενη, σκεπτόμενη, αισθανόμενη, εκφραζόμενη, συμπεριφερόμενη, συναλλασσόμενη και δρώσα. Ο άνθρωπος με την προσωπική, ανεπανάληπτη ιστορία του. Με τις τωρινές βιολογικές, συναισθηματικές και κοινωνικές του ανάγκες. Με τις αναπολήσεις του, τις προσδοκίες του και τους φόβους του για το μέλλον. Με τους άρρηκτους δεσμούς του με το άμεσο, το οικογενειακό και το ευρύτερο κοινωνικό του περιβάλλον.
Οπωσδήποτε γνωρίζετε ήδη πολλά γι' αυτόν ... Όμως θα τον γνωρίσετε περισσότερο και κυρίως θα τον ζήσετε πιο υπεύθυνα αυτόν τον άνθρωπο αύριο στην άσκηση της Ιατρικής. Μάλιστα σε μια συναλλακτική σχέση, που είναι μοναδική στο είδος της.
Δεν χρειάζεται να ασκήσετε την ειδικότητα της Ψυχιατρικής για να συμβή αυτό. Πρώτα, γιατί κάθε άρρωστος, που πάσχει σωματικά ή φοβάται πως πάσχει, παρουσιάζει τις αντίστοιχες ψυχικές αντιδράσεις. Αναπότρεπτα θα επιληφθήτε και μ' αυτές στην προσπάθειά σας να αντιμετωπίσετε τη σωματική πάθηση. Αλλά και ο λεγόμενος ψυχικός άρρωστος, που αποτελεί το κύριο αντικείμενο της ψυχιατρικής, δεν είναι έξω από τη δικαιοδοσία και την ευθύνη σας. Θα τον συναντήσετε - ανεξάρτητα από την κλινική ειδικότητα που θα ακολουθήσετε - από τις πρώτες ήδη ημέρες της ιατρικής σας σταδιοδρομίας.
[1] Κ. Στεφανής, Μαθήματα Ψυχιατρικής με στοιχεία ψυχολογίας, Τόμος Α΄, Γενικό μέρος, Αθήναι, σελ. 4.
|